Mbok Tarsih


Oleh : Budi Sarwono

Di ujung dan sudut tangga duduk mbok – mbok buruh gendong tengah umur, wajahnya nampak kuyu dan keriput, Nampak lebih tua dari usia sebenarnya, badan kurus Nampak kurang terawat, ditambah balutan tubuh yang seadanya, selendang batik lusuh tergerai di pundaknya, kaos putih ternoda yang dikenakan pun bertuliskan teh poci warna merah khas merk teh tersebut, sandal jepit bagus namun sisi kiri dan kanan beda “selen” kata orang jogja bilang.. yang Nampak sedikit beda mbok tadi mengenakan celana panjang, tidak seperti buruh gendong lainnya yang mengenakan jarik, meski aku lihat celananya berwarna abu – abu seragam SMU, barangkali milik anaknya yang sudah tidak terpakai.
Suasana pasar Beringharjo siang itu agak sepi, barangkali karena tanggal tua dan kebetulan musim ajaran baru, banyak orang tua uangnya terserap untuk biaya pendidikan yang sangat mahal menurut ukuran masyarakat kelas bawah kita. Kerja berbulan – bulan hanya cukup untuk mendaftarkan anaknya masuk sekolah SMU, belum lagi perlengkapannya.
Keadaan yang sepi ini justru aku merasa sedikit nyaman dan lega untuk berbelanja beberapa barang kerajinan, kupilih beberapa barang kerajinan yang sudah aku rencanakan dan terkumpul kurang lebih dua karung, rencana akan aku kirim ke Suriname sebagai barang pelengkap, rasanya tidak lengkap kalau pameran ke luar tidak membawa barang kerajinan khas jogja hehe..
Kupanggil mbok – mbok yang duduk duduk di ujung tanggal tadi untuk membantuku membawa barang belanjaku..
“ de.. tulung kulo direncangi mbeto dagangan kulo nggih..” demikian aku memintanya
“ ooo nggih den.. di beto teng pundi den..?”
“ radi tebih je de.. kendaraan kulo wonten parkiran iring kilen.. mboten nopo – nopo nggih..”
“ walah… mboten nopo – nopo den..pun biasa kulo.., 2 karung niki to den..?”
“ nggih ..de.., nyuwun sewu de.. panjenengan asmane sinten..?”
“ kulo Tarsih den..”
Dengan cekatan dan luwesnya mbok Tarsih mengangkat dua karung yang lumayan besar, sementara aku membawa 2 tas barang yang lain. Sambil jalan aku lanjutkan percakapanku dengan mbok tarsih, hatiku merasa tergelitik untuk tahu lebih banyak kehidupannya..
“ Dalemipun punde de Tarsih..?”
“ kulo godean den.. radi tebih..”
“ Menawi kepareng pirso, de Tarsih yuswo pinten sak meniko..?”
“ kulo lahiran tahun 1968 den.. sakmeniko jangkep 44thn..”
“ wiwit tahun pinten de njenengan kerjo teng pasar mriki..”
“ walah sampun dangu den.. wiwit tahun 1986 kulo sampun mburuh gendong mekaten..”
“ oo nggih lumayan dangu nggih..kawit yuswo 18 tahun.. “
“ nggih to den.. sampun 26 tahun..lha sagetipun naming pedamelan kados mekaten ”
Tak terasa kamipun sudah dekat sampai di kendaraanku, segera aku buka pintu mobil belakang dan memasukkan barang belanjaan. Kulihat sekilas wajah mbok tarsih Nampak lega, nafasnya sedikit ngos – ngosan.. barang kali dia jengkel juga denganku ketika menggendong beban berat kuajak ngobrol terus padahal dia menggendong dua karung dan menuruni tangga dari lantai tiga… ah lumayan juga pikirku.. semoga kau selalu sehat mbok Tarsih… bathinku..
Aku merasa belum cukup untuk belajar dari kehidupan mbok tarsih..
“ de.. niki sampun wancinipun dahar siang, panjenengan dereng dahar siang to..? awi sareng kulo nggih..”
“ walah..njenengan mboten usah repot – repot to den.. estu mboten usah..”
“ mboten ndados menopo to de.. awi to.. niku lho katah warung caket saking mriki..”
“ estu mboten den..mboten usah..”
“ pun njenengan nek mboten gelem kulo mboten ajeng mbayari njenengan le nggendong ..lho estu niki, tur malih rak nggih awis – awis to wong bagus ngajak nedi sesarengan panjenengan..hehehe ?”
“ alahhh… njenengan niku lho den.. saget ndagel.. marai lingsem tiyang kemawon..”
Candaanku berhasil membuat Mbok Tarsih tersenyum malu, wajahnya nampak sedikit ceria.. senyumnya mampu sedikit menutupi raut beban di wajahnya.. hatikupun ikut tersenyum..Sambil menikmati masakan padang, aku melanjutkan percakapanku dengannya..
“ loh..de tarsih kerjo mekaten.. garwanipun kerjo menopo..?”
“ oh… garwo kulo sampun tilar donyo den..wolung tahun kepengker..”
“ oh.. nyuwun pangapunten de..”
“ mboten dados menopo den.. wanci mekaten lelampahanipun..”
“ lajeng keng garwo nilar putro pinten de..?”
“ tigo den..engkang bajeng jaler, tahun meniko mlebet SMK, nomer kalih estri, minggah kelas 2 SMP, lajeng engkang ragil estri ugi nembe kelas gangsal..alhamdulillah pun paringi sehat – sehat den..kulo sampun bingah..”
“o… nggih syukur.. lajeng perkawis nopo de.. sik miturut panjenengan dados geganjelan..utawi pemikiran kagem lare - lare..?”
“ walah den menawi kulo crios mangkeh radi dowiiii…, mangken panjenengan ngrantos dangu..”
“ mboten menopo de.. kulo mirengaken..”
“ sejatosipun engkang dados pemikiran kulo meniko mekaten lho den… kulo meniko lak tiyang engkang sekeng tegesipun tiyang engkang mboten duwe.. omah kulo nggih awon..kerjo kulo naming cekap kagem nedi kemawon, lha kanthi meniko kulo temtu mboten saget maringi anak – anak kulo sarono kagem sinau engkang sae to den, amergi kulo mboten gadah arto.. kejawi saking puniko, anggenipun nedi lare – lare kulo nggih naming sak wontenipun.. mbooten saget ngarani iwak ndok..luwih – luwih susu to den..? anggenipun sekolah nggih naming sekolah – sekolahan, sarono saking kulo nggih nopo wontenipun, nedine nggih waton wareg, sandangan nggih ampun kulo kandakke..panjenengan pirso piyambak..”
Mbok tarsih berhenti sejenak dalam bercerita.. wajahnya Nampak berkaca – kaca namun raut mukanya Nampak emosi yang terpendam.. seperti ada sesuatu yang membuatnya sangat marah… sengaja aku diam.. takut merubah suasana dan emosinya dalam bercerita..
“ lajeng den… ngajeng griyo gubug kulo meniko dalemipun pak Lurah magrong magrong katon endah, pak lurah meniko kagungan putro sekawan engkang mbajeng kakung sampun kuliah wonten gajah modo, nomer kalih ugi jaler sekolah wonten SMA Teladan, nomer tigo SMP 8, lajeng engkang ragil tasih SD wonten Budi Mulia..”
“ Lha menawi anak engkang bopo biyungipun sugih tur kecukupan, menawi nggih memper to den.. lare – larenipun pinter – pinter amargi nedinipun nggih iwak, ndog, susu pun mesti, lajeng sarono kagem sinau nggih langkung sae sak langkung – langkung ipun, papan kangge sekolah nggih saget milih engkang pinunjul utawi favorit..”
“ engkang dados keprihatinan kulo meniko menawi mbenjang lare – lare kulo meniko lulus anggenipun sekolah lajeng pados pedamelan engkang sae lak nggih awrat to den menawi kedah tanding kalian anakipun piyantun sugih kados anak lurah tanggi kulo wau to?”
“ anak kulo niku sekolah nggih naming sekolahan biasa, mboten pinter, tur nggih mboten bagus wong nggih mboten kopen…, kamongko menawi tes kerjo lak nggih mboten wonten bedanipun tes kagem wong sugih kalian wong melarat kados anak kulo...?”
“ panjenengan lak nggih sampun saget mbayangke to den..? anak kulo wis bodo..olo rupane lusuh sandangane..tur mboten saget nyogok..kamongko anak wong sugih niku.. pinter… ayu…klambine nggih demes tur malih saget kiyat nyogok..nggih mesti kemawon anak kulo kalah to den..?
” kulo sampun saget mbayangke den.. kulo namung saget memuji dumateng gusti mugi – mugi pun paring margi sak padang – padangipun kagem lare – lare kulo, ewodene mbokne mboten saget ngrumat kanthi sae.. mboten kados pak lurah..
Hatiku tertegun sejenak.. ikut larut dalam emosi tekanan kata – kata mbok tarsih..benar juga bagaimana nasib akan berputar kalau tidak ada mukjizat yang menyertai nasib anak – anak mbok Tarsih, selamanya dia akan termaginalkan oleh system dan lingkungan yang kurang bersahabat..kalau tidak ada upaya lain, tak tahu apa yang harus aku katakan kepada mbok Tarsih.. malu mataku berkaca - kaca aku pun segera berdiri membayar makanan yang telah kami makan berdua..
“ de.. matur nuwun sanget sampun direwangi mbeto dagangan kulo.. meniko kagem panjenengan kalian lare – lare nggih de…”
“ lho kok katah to den..? kulo cerito wau mboten ateges kulo nyuwun kawelasan lho den.. estu..”
“ mboten de.. niku mboten sak pinteno kok..kulo matur nuwun sanget saget miring cerito panjenengan engkang dados pemikiran kulo ugi, kulo dereng saget nanduki cerito panjenengan menawi gusti paring wekdal insyaalloh kito pinanggih malih..”
“ oo inggih den..estu dalem matur sembah nuwun..menawi betah tenagi kulo malih kulo bingah sanget..”
mbok Tarsih Nampak gembira meski tahu itu tidak akan menyelesaikan masalahnya.. dia membungkuk berulang kali sambil menempelkan beberapa lemabar uang lima puluh ribuan di keningnya..sambil berucap..” duh rejeki nomplok..”

Komentar

Postingan populer dari blog ini

“711” Memaknai Pitulungan Dan Kawelasan (?)

SELAMAT DATANG DI FSP KEP KSPI KARANGANYAR

IKRAR FSP KEP